-
1 civilis
civilis civilis, e гражданский -
2 civilis
I cīvīlis, e [ civis ]1) гражданскийjus civile C etc. — гражданское право, тж. политические праваc. dies Vr — гражданский день ( от полуночи до полуночи — в отличие от naturalis dies)mos c. (= mos civium) C — обычай гражданbellum civile C etc. — гражданская войнаvictoria c. Nep — победа, одержанная в гражданской войнеc. quercus V — corona civica (см. civicus)vir c. Q — государственный деятель3) достойный гражданина, подобающий гражданину (sermo, animas L)4) учтивый, приветливый, вежливый (circa amicos, in cunctos Eutr; genus vitae Su)II Cīvīlis, is m. (Julius или Claudius)Цивилис, знатный батав, руководивший восстанием своих соплеменников против римлян в 69—70 гг. н. э. T -
3 civilis
1,) касающийся государства или города: гражданский, городской, цубличный, напр. munus civ. (1. 2 § 1 D. 50, 5. 1. 18 D. 50, 16. 1. 8. 13 C. 5, 62. 1. 1. 3 C. 10, 41);civ. officia (1 13 pr. D. 50, 6. 1. 2 D. 50, 17), onera (1. 6 D. 27. 10);
annonae civ. = publicae (tit. C. 11, 24); сапоп civ. (canon. s. 2);
bellum civ. (1. 1 § 2. 3 D. 50. 15. 1. 1 pr. C. 6, 51);
2) свойственный народу, государству: jus civile, национальное право известного народа, государства, прот. jus gentium (§ 1. 2 J. 1, 2. 1. 6 pr. 1. 9 D. 1, 1); по отнош. к римскому народу обозначает римское национальное право а) против. jus gentium или jus naturale (1. 1 pr D. 41, 1);dissensiones civ. (1. 21 § 1 D. 49, 15).
collectum est (privatum jus) ex naturalibus praeceptis, aut civilibus (1. 1 § 2 D. 1, 1);
proprietas (aedium superfic.) et civili, et naturali jure ejus est, cujus est solum (1. 2 D. 43, 18);
b) против. преторскому праву (1. 7 D. 1, 1. 1. 1 § 8. 1. 3 § 1. 2 D. 13, 5. 1. 14 D. 22, 5. 1. 23 D. 28, 1. 1. 8 pr. D. 37, 4. 1. 1 pr. 1. 2 D. 38, 8);
juris civ. actio прот. interdictum (1. 14 D. 43, 26);
jure civ. destitutum testamentum (1. 38 § 3 D. 28, 6);
jure civ. constitutum, receptum etc. (pr. J. 2, 6. 1. 24 D. 35, 1);
jure civ. data potestas (1. 2 pr. D. 26, 2. 1. 57 pr. D. 29, 2);
3) касающийся jus civile, основывающийся на jus civ. (в смысле s. 2. a - c.), a) прот. naturalis; напр. et civ. et natur. ratio suadet etc. (pr. J. 1, 10): civ. ratio naturalia jura corrumpere non potest (1. 8 D. 4, 5);c) в тесн. см. относится к праву, выработанному римскими юристами = quod sine scripto in sola prudentium interpretatione consistit (1. 2 § 5. 12 D. l, 2).
neque civile, neque naturale est (1. 83 § 5 D. 45, 1); (1. 49 D. 50, 16);
civ. possessio (1. 2 § 1 D. 41, 5);
civ. cognatio = agnatio (1. 4 § 2 D. 38, 10);
verbis civil. (повелительными выражениями) facere substitutionem (I 7 D. 28, 6);
b) в особ. прот. honorarius s. praetorius, напр. actio civ. (1. 25 § 2 D. 44, 7. § 3 J. 4, 6);
obligatio civ. прот. praetoria (§ 1 J. 3, 12);
c) actio praescriptis verbis назыв. actio civ., ежели иск основывается на jus civ. в значении s. 2 с. (1. 7 § 2 D. 2, 14. 1. 15 D. 19, 5); т. к. оценочный договор (contractus aestimatorius), из которого проистекал иск praescr. verbis, называют civ. negotium (1. 1 pr. D. 19, 3);
4) вообще по праву, по справедливости (1. 78 § 2 D. 2 3 3. 1. 5 C. 6, 2). 5) относящийся к частным юридическим отношениям лица и к гражданскому судопроизводству, напр. negot. civ. прот. criminale (1. 2 D. 49, 5);cuiv. sapientia, законоведение (1. 1 § 5 D. 50, 13).
civ. judicium (1. 5 C. 3, 41);
civ. petitio (1. 17 C. 9, 1);
et civ. et criminalis actio (1. 1 C. 9, 31);
civ. causae (1. 13 C. 7, 62);
crimini civ. causa adjungitur (1. 3 C. 3, 8. 1. 1 C. 6, 34).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > civilis
-
4 civilis
, civile (m = f,n)гражданский -
5 Corpus juris civīlis
Свод гражданского права, иначе - Кодекс Юстиниана - систематизированный свод римского права, составленный при императоре Юстиниане (VI в. н. э.) и оказавший значительное влияние на развитие феодального, а в дальнейшем и буржуазного права....мы не можем прийти к другому выводу, кроме того, что углубленнейшие специальные занятия Дюринга состояли лишь в том, что три года он углублялся теоретически в Corpus juris, а последующие три года углублялся практически в благородное прусское право. (Ф. Энгельс, Анти-Дюринг.)Цивилизация Рима была гораздо выше и человечественнее, нежели варварский порядок; но в его нестройности были зародыши развития тех сторон, которых вовсе не было в римской цивилизации, и варварство восторжествовало, несмотря ни на corpus juris civilis, ни на мудрое воззрение римских философов. (А. И. Герцен, С того берега.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Corpus juris civīlis
-
6 Mors civīlis
Гражданская смерть; лишение всех гражданских прав.Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Mors civīlis
-
7 civicus
= civilis см 1: civ. munus, civ. honor (1. 4 C. 11, 9. 1. 4. 7. 27. 29. 46. C. Th. 12, 1);annonae cuv. (1. 9 seq. C. Th. 14, 17).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > civicus
-
8 criminalis
(adi.) criminaliter (adv.) относящийся к преступлению, уголовный: crim. causa, actio, accusatio, прот. pecuniaria s. civilis causa, civilis actio (1. 1 § 1 D. 22, 5. 1. un. C. 9, 31. 1. 15 C. 9, 41);criminal. agere, experiri, requiri, appeti, прот. civil. agere etc. (1. 94 D. 47, 2. 1. 2. C. 1, 9. 1. 23. 24. C 9, 22).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > criminalis
-
9 naturalis
естественный: a) возникающий из природы вещей;naturaliter, (adv.) естественно, согласно с законами природы, nat. color;
natural. nigrum (1. 70 § 12 D. 32);
nat. feritas (1. 1 § 10 D. 9, 1. 1. 42 D. 33, 2. 1. 24 § 2 D. 39, 2. 1. 137 § 4 D. 45, 1);
agger nat. прот. manu factus (1. 2 § 5 D. 39, 3. 1. 1 § 10 eod. 1. 1 § 8 D. 43, 13);
alveus (1. 7 § 5 D. 41, 1. 1. 20 § 1 D. 8, 3. 1. 28 D. 8, 2. 1. 5 § 9 D. 39, 1. 1. 59 D. 19, 2);
nat. interitus (1. 14 § 1 D. 16, 3. 1. 26 § 2 D. 30);
natural. aperire tabulas;
natural. clausae tab. (1. 3 § 19. 23 D. 29, 5. 1. 11 § 1 D. 19, 1. 1. 13 pr. D. 11, 1);
naturale ius, прот. civile и gentium (1. 1 § 2. 3 D. 1, 1. cf. 1. 4 eod. pr. § 11 I. 1, 2. § 11 I. 2. 1, § 18. 19. 37. 40 eod. 1. 2. 3 D. 1, 8. 1. 50 D. 9, 2. 1. 31 pr. D. 16, 3. 1. 14 § 2 D. 23, 2. 1. 2 D. 43, 18. 1. 59 D. 44, 7. 1. 32 D. 50, 17);
natur. ratio (§ 1 I. 1, 2. pr. I. 1, 10. § 12. 35 I. 2, 1. 1. 39 D. 3, 5. 1. 2 § 1 D. 7, 5. 1. 4 pr. D. 9, 2. 1. 83 D. 17, 2. 1. 5 § 16 D. 25, 3. 1. 1 pr. 1. 3 pr. 1. 7 § 7 D. 41, 1. 1. 1 § 9 D. 44, 7. 1. 7 pr. D. 48, 20);
natur. aequitas (§ 39. 40 I. 2, 1. 1. 1 pr. D. 2, 14. 1. 3 § 7 D. 12, 4. 1. pr. D. 13, 5. 1. 2 D. 38, 8. 1. 1 § 1 D. 44, 4. 1. 1 § 1 D. 47, 4. 1. 19 pr. D. 49, 15. 1. 1 § 3 D. 47, 2); - b) oсновывающийся на рождении, nat. origo (1. 6 § 1 D. 50, 1);
cognatio (1. 4 pr. § 2 D. 38, 10. 1. 8 § 7 D. 37, 4);
nat. liberi, nat. filius, nepos, б) родной (дети), прот. adoptivi, per arrogationem quaesiti (1. 3l D. 1, 7. 1. 5. 10 D. 1, 9. 1. 1 pr. D. 37, 7. 1. 4 D. 38, 6. 1. 2 § 6. 1. 7 D. 38, 17. 1. 5 D. 38, 10); (1. 2 C. 8, 48);
nat. familia прот. adoptiva (1. 1 § 4 D. 38. 8);
parentes, pater, avus nat. (1. 29 D. 1, 7. 1. 6 D. 2, 4. 1. 30 pr. D. 5, 2. 1. 44 § 4 D. 23, 2. 1. 6 § 4. 1. 10 § 1. 1. 11 pr. 1. 14 § 1 D. 37, 4. 1. 1 § 12 D. 37, 9. 1. 7 § 1 D. 37, 10. 1. 107. 132 D. 45, 1); в) особ. незаконнорожденный, тк. дети, рожденные в конкубинате или contubernium: nat. liberi, filii, filiae, nat. soboles, прот. legitimi liberi, legit. soboles (tit. C. 5, 27. 1. 3 C. 5, 35. 1. 88 § 12 D. 31. cf. 1. 33 D. 9, 2. 1. 5 pr. D. 19, 5. 1. 17 § 4 D. 36, 1. 1. 19 D. 40, 1. 1, 11 D. 40, 2. 1. 40 pr. D. 40, 5. 1. 3 pr. D. 40, 12. 1. 17 § 1 D. 42, 8. 1. 21 D. 49, 15. 1. 2 C. 4, 57. 1. 4 C. 5, 6. 1. 3 C. 9, 9. § 13 I. 1, 10); - c) основывающийся на ius naturale, ratio, aequitas nat.: naturaliter = naturali iure, ratione (1. 1 D. 19, 2. 1. 35 D. 50, 17);
natural. licere, concessum esse (1. 16 § 4 D. 4, 4. 1. 9 § 7 D. 15, 1. 1. 22 § 3 D. 19, 2. 1. 4 D. 11, 7);
quod natural. acquiritur, sicuti est possessio, прот. quae civiliter acquiruntur, veluti per stipulationem (1. 53 D. 41, 1);
nat. obligatio прот. civilis (1. 19 pr. D. 12. 6. 1. 38 pr. eod. 1. 59 pr. 64 pr. D. 36, 1. 10 D. 44, 7. 1. 126 § 2 D. 45, 1. 1. 6 § 2. 1. 7. 21 § 2 D. 46, 1. 1. 1 D. 46, 2. 1. 95 § 4 D. 46, 3. 1. 8 D. 4, 5);
natural. obligari (1. 2 § 2 eod. 1. 13 pr. D. 12, 6. 1. 5 pr. D. 26, 8. 1. 14 D. 44, 7. 1. 1 § 2 D. 45, 1. 1. 25 § 11 D. 5, 3. 1. 5 § 2 D. 46, 3. 1. 59. 64 D. 12, 6. 1. 40 § 3 D. 35, 1. 1. 8 § 1 D. 46, 8. 1. 15 pr. D. 12, 6. 1. 3 § 7 D. 2, 2);
nat. pignus (1. 2 C. 8, 51. 1. 107 D. 46, 3. 1. 9 C. 3, 42. 1. 7 pr. D. 4, 5); - d) действительный, фактический, = corporalis;
naturaliter = corporaliter, напр. possessio nat. прот. civilis;
poss. natural. comprehensa;
natural. possidere, tenere, incumbere possessioni (1. 35 D. 10, 2. 1. 7 § 11 D. 10, 3. 1. 3 § 15 D. 10, 4. 1. 38 § 10 D. 22, 1. 1. 1 pr. § 1. 1. 3 § 3. 1. 12 pr. 20 pr. 24. 49 pr. D. 41, 2. 1. 2 § 1. 2 D. 41, 5. 1. 1 § 9 D. 43, 16. 1. 22 § 1 D. 43, 26. 1. 38 § 7 D. 45, 1. 1. 5 D. 41, 3);
nat. datio (1. 8 D. 15, 1. 1. 49 D. 46, 3);
nat. laxitas, libertas (см.)
Латинско-русский словарь к источникам римского права > naturalis
-
10 actio
āctio, ōnis f. [ ago ]2) тж. pl. действие, деятельность, активность ( virtutis laus omnis in actione consistit C)a. corporis C — физическая деятельность, тж. CC физиологические функцииa. vitae C — жизнедеятельность, образ жизни3) поступок, деяние (actiones honestae, rectae Sen)4) совершение, исполнениеgratiarum a. C, PJ и actiones PJ — изъявление благодарности5) совещание (tribunorum L, C); переговоры ( consulum de pace C)6) судебный процесс, дело, тяжба (a. civilis C); жалоба, иск (actionem constituere, instituere или intendere C, adversus aliquem VM)10) мероприятие, распоряжение (a. consularis, tribunicia L)11) юр. процессуальная формулаinde illa a.: «ope consilioque tuo furtum aio factum esse» C — отсюда формула: «я утверждаю, что кража совершена тобой и по твоему же замыслу»12) судебное заседание, слушание дела, сессия ( actio in C Verrem prima C)13) рит. выразительные средства, ораторская манера (a. vehemens, plena animi C)actionem Cicero alias quasi sermonem, alias eloquentiam quandam corporis dicit Q — под термином «actio» Цицерон понимает как будто то (самую) речь, то некое телесное красноречие (т. е. мимику и жестикуляцию)14) сценическое представление, актёрская игра (a. tragica C) -
11 arena
arēna (harēna), ae f.1) песок (sicca V, sterīlis V, mollis O)a. nigra V — илarenae (dat.) mandare semina погов. O — сеять на песке (т. е. заниматься бесполезным делом)a. sine calce погов. Su — песок без извёстки, сыпучий (о бессвязном лит. произведении)2) (тж. pl.) песчаное место, пески, песчаная пустыня, песчаное взморье (Libycae arenae O; arenae vix perviae T)3) усыпанная песком площадка для борьбы, арена ( amphitheatri Su)4) цирковое зрелище, бой5) поле деятельности, поприще, профессия ( in arenā meā PJ)6) место, театр (действий) (a. belli civilis Fl) -
12 civilitas
cīvīlitās, ātis f. [ civilis ]1) (тж. c. morum Eutr) обходительность, приветливость, учтивость, вежливость Su, Lampr etc.2) редко управление государством, политика Q3) гражданство (sc. Romana Vlg), -
13 civiliter
cīvīliter [ civilis ]1) по-граждански, как подобает гражданину C, L2) учтиво, любезно, вежливо, приветливо O, PJ, Ap etc. -
14 dextra
I (и dextera), ae f. [ dexter ]1) (sc. manus) правая рука, десницаdextram dare alicui V — протянуть кому-л. правую руку ( в знак дружбы)dextras jungere V — подать друг другу руки (т. е. установить дружеские отношения между собой)dextras mittere Nep, T (ferre Just) — дать друг другу словоdata d. V — данная рука, т. е. клятва, честное словоd. fidesque V — добросовестность, верность клятвеdextram alicui tendere (porrigere) C — протянуть кому-л. руку помощи2) (sc. pars) сторонаdextra Danuvio (dat.) Eutr — правее Дуная3) pl. бойцы, боевые отряды ( pugnae avĭdae dextrae Sil)4) борьбаcivilis d. Lcn — гражданская войнаII dextra, ōrum n. v. l. = dextera II III dextrā adv.справа, направо L, Su etc. -
15 disciplina
disciplīna, ae f. [ disco I ]1) учение, обучение, образованиеtradere aliquem alicui in disciplinam C — отдать кого-л. кому-л. в учениеdisciplinae causā concurrĕre Cs — съезжаться для того, чтобы учитьсяres, quarum d. est C — предметы, которые преподаются (предметы обучения)disciplinae (dat.) aliis esse Pl — быть примером для других2) наставление, воспитание (d. pueritiae и puerīlis C)3) учение, теория, система или искусство (d. Stoicorum C); наука ( animum disciplinis meliorem fieri Q)d. dicendi C — риторикаd. populorum C — искусство управлять народамиd. juris civilis C — наука гражданского права4) строгий порядок, организация, дисциплина (d. domestica Su)d. rei publicae C — государственное устройство5) обыкновения, навыки, тж. принципы, политические приёмыd. Macedonum regum QC — политика македонских царейd. vivendi C — образ жизни -
16 ensis
ēnsis, is m.1)а) меч (обоюдоострый, для рубки)e. civīlis Sen — меч палача ( для гражданских казней)б) поэт. война, резня Sil, St, Lcn2) созвездие Ориона VF -
17 exercitatio
exercitātio, ōnis f. [ exercito ]1) упражнение (alicujus rei и in aliquā re C, Cs etc.)2) приведение в действие, осуществление, исполнениеe. virtutis C, Just — следование правилам добродетели3) практика, опытность, опыт (dicendi C; juris civilis C) -
18 Gajus
-
19 historia
ae f. (греч.)1) исследование, изыскание (naturalis h. PM)2) сведения, знаниеnihil historiā dignum C — ничего, заслуживающего того, чтобы об этом знали3) сообщение, повествование, описание ( multae variaeque historiae AG); тема рассказа, предмет толков (fieri nobilis h. Prp)4) историческое исследование, историография, история (h. Romana C)scriptores historiae Augustae Vop — историки эпохи Августов, т. е. римских императоров5) тж. pl. историческое сочинение, работа по истории (historiam scribere Pl, C; h. belli civilis C)6) тж. pl. сказания, мифология (h. fabularis Su) -
20 incivilis
in-cīvīlis, e1) неправый, несправедливый, жестокий, деспотический ( principatus Lampr)2) недружелюбный, грубый (ingenium Eutr; verba AG)
См. также в других словарях:
Civilis — may refer to: Gaius Julius Civilis, the leader of the Batavian rebellion against the Romans in 69 Tiberius Claudius Civilis Civilis (vicarius), a vicarius of Roman Britain in 368 This disambiguation page lists articles associated with the same… … Wikipedia
Civilis — Civilis, Gaius Iulius, Führer der germanischen Bataver im 1. Jahrhundert n. Chr., von fürstlicher Abkunft; unter Nero Befehlshaber in römischen Diensten. Er erhob sich gegen Rom, brachte während der Thronwirren des Dreikaiserjahres 69 mithilfe… … Universal-Lexikon
Civīlis [1] — Civīlis (lat.), 1) was die Bürger Roms, 2) überhaupt Bürger betrifft … Pierer's Universal-Lexikon
Civīlis [2] — Civīlis, Claudius od. Julius, edler Bataver; wurde, weil die Römer ihn fürchteten, von Fontejus Capito in Ketten nach Rom geschickt, aber von Galba 67 n. Chr. freigegeben. Die Thronstreitigkeit zwischen Vitellius u. Vespasianus in Rom benutzend,… … Pierer's Universal-Lexikon
Civīlis — Civīlis, Julius (besser als: Claudius), Anführer der Bataver im Aufstand gegen die Römer 69–70 n. Chr. Erbittert darüber, daß er wegen angeblicher Empörung gegen die römische Herrschaft zweimal gefangen gesetzt worden war und beinahe hingerichtet … Meyers Großes Konversations-Lexikon
civilis — index civic, political Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
CIVILIS — nomine Iulius, praepotens inter Batavos, ab inferiore Germanico Exercitu periculum vitae adiit, sed exemptus, ne suppliciô eius ferox gens alienaretur. Tacit. Hist. l. 1. c. 59. Claudius vocatur, l. 4. c. 13. Ingeniô sollers, et Sertorium se aut… … Hofmann J. Lexicon universale
Civilis — Julius Civilis (* 25), mit vollständigem Namen Gaius Iulius Civilis (falsch Claudius Civilis), führte im 1. Jahrhundert n. Chr. einen germanischen Aufstand gegen Rom an. Er stammte aus einem vornehmen batavischem Geschlecht und war Präfekt einer… … Deutsch Wikipedia
Civilis — Gaius Julius Civilis Gaius Julius Civilis, qu on appelait jadis erronément Claudius Civilis, d où le titre d un célèbre tableau de Rembrandt, la Révolte de Claude Civilis, est un chef des Bataves ayant la citoyenneté romaine, comme l indique son… … Wikipédia en Français
civilis — /sivalas/ Civil, as distinguished from criminal. @ civilis actio a civil action @ … Black's law dictionary
civilis — /sivalas/ Civil, as distinguished from criminal. @ civilis actio a civil action @ … Black's law dictionary